Ο Σακχαρώδης Διαβήτης και οι επιπλοκές του όπως το διαβητικό πόδι αποτελούν μία ταχέως εξελισσόμενη παγκόσμια πανδημία και μία από τις κύριες αιτίες ακρωτηριασμού. Ο συνολικός αριθμός διαβητικών ασθενών παγκοσμίως υπολογίζεται σε 500 εκατομμύρια.
Η αιτία για την εμφάνιση των διαβητικών ελκών είναι πολυπαραγοντική. Ο συνδυασμός νευροπάθειας, περιφερικής αρτηριακής νόσου και μολύνσεων δημιουργεί έναν ανατροφοδοτούμενο κύκλο, που χωρίς την κατάλληλη θεραπεία και αντιμετώπιση το πόδι κινδυνεύει με ακρωτηριασμό.
Η διαβητική νευροπάθεια προκαλεί απώλεια της αίσθησης στο πόδι και στο πέλμα, έτσι ο ασθενής είναι επιρρεπής σε επαναλαμβανόμενα τραύματα, τα οποία δημιουργούν πληγές (έλκη) και πολλές φορές δε γίνονται αντιληπτά. Για το λόγο αυτό, συστήνεται ο καθημερινός έλεγχος των ποδιών για εμφάνιση πληγών. Τα έλκη συνήθως δημιουργούνται στα σημεία πίεσης στο πέλμα. Οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των ελκών και των μαλακών ιστών καθυστερούν την επούλωσή τους, ενώ όταν επεκταθούν στα οστά μπορεί να προκαλέσουν οστεομυελίτιδα.
H περιφερική αρτηριακή νόσος συνυπάρχει σε ποσοστό 50% των διαβητικών ασθενών με έλκη, καθιστώντας επιβεβλημένο τον έλεγχο του αρτηριακού συστήματος. Σε σχέση με τους ασθενείς χωρίς σακχαρώδη διαβήτη, οι διαβητικοί ασθενείς φαίνεται να έχουν πιο προχωρημένη αρτηριακή νόσο κατά την αρχική διάγνωση. Για το λόγο αυτό η έγκαιρη εξέταση από Αγγειοχειρουργό είναι απαραίτητη.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αρτηριακής νόσου στους διαβητικούς ασθενείς αφορούν τη δημιουργία εκτεταμένων ασβεστώσεων στις αρτηρίες των ποδιών και ιδιαίτερα κάτω από το γόνατο προκαλώντας στενώσεις και αποφράξεις.
Η διαγνωστική προσέγγιση και αρχική θεραπεία του διαβητικού ποδιού περιλαμβάνει:
- Ακτινολογικός έλεγχος για εκτίμηση των οστών και διάγνωση πιθανής οστεομυελίτιδας (ακτινογραφία, μαγνητική)
- Έλεγχος αρτηριακού συστήματος με μη επεμβατικές μεθόδους (τρίπλεξ, αξονική/ μαγνητική αγγειογραφία)
- Καθαρισμός του έλκους και τοπική θεραπεία
- Αποφυγή πίεσης στα σημεία του έλκους με κατάλληλα παπούτσια
- Αντιβιοτικά σε περίπτωση λοίμωξης
- Έλεγχος Διαβήτη
Εν συνεχεία, στους ασθενείς με διαβητικά έλκη και περιφερική αρτηριακή νόσο, η επέμβαση επαναιμάτωσης του άκρου είναι απαραίτητη. Ανάλογα με τα ευρήματα και την έκταση των αποφράξεων των αρτηριών, αποφασίζεται από την Αγγειοχειρουργική ομάδα ο τύπος της επέμβασης.
Οι επεμβάσεις επαναιμάτωσης μπορεί γίνουν ενδαγγειακά (ελάχιστα επεμβατικά), με την κλασσική ανοιχτή χειρουργική, καθώς επίσης και με συνδυασμό των παραπάνω (υβριδικές επεμβάσεις).
Ανάλογα με την έκταση των αποφραγμένων αρτηριών ο Αγγειοχειρουργός μπορεί να αποφασίσει την ανοιχτή χειρουργική η οποία να περιλαμβάνει τομές στο πόδι, «καθαρισμό» της αρτηρίας από την πλάκα που προκαλεί στένωση και σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργία παράκαμψης (bypass).
Κατά την ενδαγγειακή προσέγγιση, με τις πλέον σύγχρονες τεχνικές και υλικά, όπως η ενδαγγειακή λιθοτριψία (intravascular lithotripsy), έχουμε τη δυνατότητα να «ανοίξουμε» τις στενώσεις και τις αποφράξεις των αρτηριών και να επαναφέρουμε την αιμάτωση στο πόδι. Έτσι πετυχαίνουμε την επούλωση του έλκους ελάχιστα επεμβατικά και με τη λιγότερο δυνατή παραμονή στο νοσοκομείο.
Έχοντας τη δυνατότητα ως Αγγειοχειρουργοί να πραγματοποιούμε και τα δύο είδη επεμβάσεων, αυτές μπορούν να συνδυαστούν (υβριδικές επεμβάσεις) στο ίδιο χειρουργείο, αναλόγως την ένδειξη, για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών διαθέτουμε το ρομποτικό υβριδικό χειρουργείο «Προμηθέας» με υπερσύγχρονες αγγειογραφικές δυνατότητες. Αυτό μας επιτρέπει να πραγματοποιούμε πολύπλοκες ενδαγγειακές και υβριδικές επεμβάσεις με άριστη απεικόνιση, βελτιώνοντας τα αποτελέσματα για τον ασθενή.